Hoofdpijn bij stress en burn-out

Wist je dat bij stress en burn-out hoofdpijn een flinke rol kan spelen? Hoofdpijn kan de aanleiding zijn van stress, maar andersom kan (een stevige dosis) stress de hoofdpijn direct veroorzaken. In dit artikel ga ik vooral in op dat tweede punt. Je leest hoe je van stress hoofdpijn kunt krijgen en wat je eraan kunt doen.

Wat is stress?

Stress staat gelijk aan verhoogde spanning. Als je gestrest bent, gebeurt er in je lichaam een heleboel. Je hartslag gaat door stress omhoog, je krijgt klamme handen en je neemt alles extra scherp waar. 

In sommige situaties is zo’n stressreactie ontzettend handig. Je bent erdoor in staat beter te presteren tijdens een examen of je kunt vluchten als er gevaar dreigt. 

Als je echter ook dit soort symptomen ervaart in minder stressvolle situaties, wordt het lastiger. De stress werkt dan niet meer voor je, maar tegen je. En in sommige gevallen ontwikkel je chronische stress, of zelfs een burn-out. 

Wat is een burn-out? 

Je las het al: een burn-out kan ontstaan als je lange tijd veel stress ervaart. Zo lang, dat je niet meer in staat bent om te ontspannen. Je lichaam bevindt zich in een constante staat van paraatheid, waardoor je enorm vermoeid raakt en ernstige fysieke klachten ontwikkelt. 

Eén van die klachten is hoofdpijn. Maar ook andere problemen kunnen de kop opsteken. Denk aan hyperventilatie, maagpijn of eczeemklachten.  

Als je een burn-out hebt, ben je daar niet met een paar weken rust vanaf. Afkomen van je burn-out klachten kost tijd. Heel veel tijd. Veel meer dan wanneer je ‘slechts’ overspannen bent. 

Twijfel jij of je een burn-out hebt, maar wil je er nog niet mee naar de huisarts? Online kun je een gratis burn-out test doen. Zo’n test geeft je een globaal idee van de ernst van je klachten. Heb je last van stress, overspannenheid of kamp je echt met een burn-out? 

Verschillende soorten hoofdpijn

Nu ik iets meer verteld heb over burn-out en stress, wil ik ook wat dieper ingaan op hoofdpijn. Er zijn namelijk vele verschillende soorten. Ik ga ze niet allemaal noemen, maar de belangrijkste heb ik hieronder uiteengezet. 

Clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn is vernoemd naar de golven waarin de hoofdpijn komt en gaat. De aanvallen worden ook wel clusters genoemd. 

Eén van de symptomen van clusterhoofdpijn is een hevige pijn rondom het oog. Die pijn komt en gaat in periodes van weken of zelfs wel maanden. 

Andere symptomen zijn:

• een tranend oog (soms ook opgezwollen)
• zweten
• een verstopte neus of juist een loopneus

Al deze symptomen komen voor aan de kant van het hoofd waar je ook de pijn ervaart. 

Het is nog altijd niet duidelijk wat de oorzaken van clusterhoofdpijn zijn. Maar omdat dit soort aanvallen altijd gepaard gaan met hevige pijn, is het sowieso aan te raden zoveel mogelijk rust te creëren. Probeer stressvolle situaties te vermijden.  

Migraine 

Een andere, zeer bekende vorm van hoofdpijn is migraine. Als iemand een migraine-aanval heeft, ervaart hij een hevige, kloppende pijn, vaak aan één kant van het hoofd. 

Wanneer je last hebt van migraine, kun je naast hoofdpijn ook last hebben van andere symptomen. Zo zijn sommige mensen tijdens een aanval misselijk (soms tot braken aan toe). Andere mensen krijgen tijdelijk last van een minder scherp gezichtsveld, waarna de hoofdpijn ontstaat. 

De oorzaken van migraine zijn tot op heden niet bekend. Wel kan migraine volgens wetenschappelijk onderzoek getriggerd worden door stress. En andersom geven mensen met migraine aan dat een aanval voor de nodige stress zorgt. Je kunt je voorstellen dat er dan al snel sprake is van een vicieuze cirkel. 

Spanningshoofdpijn 

En dan is daar de spanningshoofdpijn. De naam suggereert dat deze vorm van hoofdpijn wordt veroorzaakt door spanning. Dat is niet per se het geval. Sterker nog, het is niet eens helemaal duidelijk wat de oorzaak is van spanningshoofdpijn. 

Als je spanningshoofdpijn hebt, voel je een doffe pijn aan de zijkanten van je hoofd. Soms voelt het alsof er een strakke band om je hoofd zit. 

Spanningshoofdpijn is niet gevaarlijk, maar wel erg vervelend. Meestal gaat hij gepaard met een stijve nek of vastzittende schouders. Dat zou kunnen betekenen dat het woord ‘spanning’ refereert naar spierspanning. 

Ondanks dat spanningshoofdpijn niet direct gevaarlijk is, kan het wel vervelende gevolgen hebben. Er zijn heel wat mensen met een chronische vorm van deze hoofdpijn die zelfs depressieve gevoelens hebben ontwikkeld.

Lees ook: Duizeligheid door stress, koorts door stress, rode vlekken, keelpijn, slapeloosheid, benauwdheid, pijn in je spieren en gewrichten of jeuk door stress

Klopt het dat je hoofdpijn van stress krijgt?

Mensen zeggen regelmatig dat je van stress hoofdpijn krijgt. Maar is dat eigenlijk wel zo? Het antwoord is ja. Stress kan direct hoofdpijn veroorzaken, simpelweg omdat je hersenen zich enorm hard moeten inspannen als je zo hard nadenkt over verschillende (negatieve) dingen. 

Bovendien kan hoofdpijn indirect door stress veroorzaakt worden. Ik leg je uit wat de mogelijke oorzaken van stresshoofdpijn kunnen zijn. 

A. Vermoeidheid

Eén van de meest voorkomende oorzaken van hoofdpijn is vermoeidheid. Als je moe bent, raak je sneller geïrriteerd en kost nadenken simpelweg meer moeite. Dit kunnen allemaal triggers zijn voor spanningshoofdpijn. 

Heb je hoofdpijn door vermoeidheid? Dan volstaat paracetamol in de meeste gevallen. 

B. Een verkeerde houding

Ook een verkeerde houding kan hoofdpijn veroorzaken. Als je stress hebt, zit je vaak verkrampt. Je trekt bijvoorbeeld je schouders op. Als je nek- en schouderspieren op die manier onder spanning staan, krijg je sneller hoofdpijn. 

C. Adrenaline en cortisol

Eerder zei ik het al: een stresssituatie vraagt vaak om een snelle actie. Door de stress kun je bijvoorbeeld goed reageren als je een deadline moet halen. In het dagelijkse leven komen die situaties natuurlijk regelmatig voor. Hoe mooi is het dan dat je lichaam op die momenten voor je aan het werk gaat?

Als je stress ervaart, komen er in je lichaam hormonen vrij. Je hebt vast wel eens gehoord van adrenaline. Die zorgt voor dat snellere reactievermogen. 

Wanneer je maar lang genoeg spanning ervaart, wordt ook cortisol toegevoegd aan de hormonenmix. Cortisol zorgt er ook voor dat je lichaam alert blijft.

De langdurige aanwezigheid van deze twee hormonen maakt dat je lichaam zich hard moet inspannen. Je spieren moeten immers continu kunnen reageren op mogelijk gevaar. Intussen weet je echter ook dat pijnlijke spieren kunnen leiden tot hoofdpijn… 

D. Ongezonde eet- en drinkgewoonten

Als je stress of een burn-out hebt, vergeet je soms het belang van goede eet- en drinkgewoonten. Je drinkt meer koffie en een vette hap is ook wel lekker makkelijk in een drukke periode. 

Deze ongezonde gewoonten brengen je lichaam in disbalans. Je krijgt niet de juiste voedingsstoffen binnen en je bloeddruk wordt in veel gevallen ook hoger. Niet heel bevorderlijk als je hoofdpijn wilt voorkomen…

Lees ook: Kun je ook een lage bloeddruk door stress krijgen?

Hoe kom je van je (burnout) hoofdpijn af?

Als jouw hoofdpijn wordt veroorzaakt door stress (of zelfs door een burn-out), wil je natuurlijk weten wat je ertegen kan doen. Ik geef je wat tips.

1. Achterhaal wanneer je hoofdpijn krijgt

Een belangrijke eerste stap is dat je achterhaalt in welke situaties je hoofdpijn getriggerd wordt. Als je dat weet, kun je er ook achter komen waar je hoofdpijn door wordt veroorzaakt. En dus waar je stress van krijgt. 

Een ideale manier om hier meer duidelijkheid over te krijgen is het bijhouden van een hoofdpijndagboek. Schrijf daarin dagelijks op hoe je je voelt en welke triggers volgens jou de hoofdpijn hebben veroorzaakt. 

2. Sluit andere oorzaken uit

Iets anders wat je al in een vroeg stadium kunt doen, is een bloedonderzoek. Laat je huisarts kijken of er andere oorzaken zijn voor je hoofdpijn. Want als het om je lichaam gaat, kun je nooit te veel informatie hebben. 

Als medische oorzaken uitgesloten zijn, weet je dat de invloed van stress waarschijnlijk groter is dan je zou willen.   

3. Neem je klachten serieus

Wanneer je veel hoofdpijnklachten hebt, moet je daar iets mee. Kies je ervoor om toch steeds door te gaan, dan mondt je stress vanzelf uit in overspannenheid of een burn-out. En een burn-out wil je echt voorkomen. 

Neem de signalen van je lichaam serieus. Doe minder, of zelfs helemaal niets als de hoofdpijn de kop opsteekt. Je lijf probeert je niet voor niets iets te vertellen. 

4. Neem je houding onder de loep

Werk je vaak en/of lang achter een beeldscherm? Kijk dan eens kritisch naar je houding. Zit je rechtop? Past de hoogte van je bureau bij je lichaamslengte? Zorg ook voor een goede bureaustoel die je rug op de juiste plekken ondersteunt. 

Een goede werkhouding kan je letterlijk heel veel kopzorgen besparen.

5. Doe ademhalingsoefeningen

Stress kan een versnelde ademhaling veroorzaken. Daardoor daalt het koolzuurgehalte in je bloed. Die daling kan allerlei lichamelijke klachten veroorzaken, waaronder hoofdpijn. 

Wees je dus bewust van je ademhaling. Niet alleen in stressvolle periodes, maar ook in het dagelijkse leven. Doe oefeningen voor een ontspannen buikademhaling. Zo adem je een deel van de stress al uit je lichaam weg.  

6. Doe ontspanningsoefeningen

Naast ademhalingsoefeningen zijn er nog andere ontspanningsoefeningen die je kunt doen. Zoek online bijvoorbeeld een geleide meditatie op. 

Zo’n meditatie zorgt ervoor dat je in het hier en nu komt. Je denkt niet meer aan de zaken die je stress opleveren. Daardoor zal je hoofdpijn ook afnemen.

Lees ook: Wat kun je doen wanneer je paniekaanvallen ervaart?

7. Neem op tijd een pauze

Als je het druk hebt, ben je snel geneigd om maar door te gaan. Dat veroorzaakt helaas alleen maar meer hoofdpijn. Zorg voor een pauze op gezette tijden, zodat je hoofd even kan ontspannen.

Laat in die pauze je telefoon eens op je bureau liggen. Wandel een rondje of ga knuffelen met je hond. Je hoofdpijn krijgt dan veel minder kans om door te zetten.

8. Richt je leven anders in

Als die extra pauze geen effect heeft, is er meer nodig om van je hoofdpijn af te komen. Plan bewust vaker rustmomenten in; ook ʼs avonds. Kijk kritisch naar je schermgebruik en neem ook je eet- en drinkgewoonten eens onder de loep. 

Vraag je bovendien af wat de dieperliggende oorzaak van je gedrag is. En of je daar iets mee moet.

9. Slik pijnstilling

Pijnstillers zijn handig als je snel van je hoofdpijn af wilt. Maar realiseer je wel dat het slikken van pillen slechts symptoombestrijding is. De oorzaak van je pijn neem je er niet mee weg. 

Aan de andere kant begrijp ik ook dat je soms simpelweg van je klachten af wilt. Overleg altijd met je huisarts hoeveel pijnstilling je mag slikken. En of er andere manieren zijn om van je hoofdpijn af te komen.

Burn-out en stress: de grote boosdoeners

Burn-out en stress zijn voor veel mensen belangrijke veroorzakers van hoofdpijn. Gelukkig kun je die hoofdpijn in de meeste gevallen verminderen. Wat voor jou het beste werkt, zul je pas na verloop van tijd achterhalen. Onthoud in ieder geval dat extra stress geen positieve rol zal spelen in dit verhaal. Neem je klachten daarom serieus en luister naar je lichaam. 

Wat werkt voor jou als je hoofdpijn van de stress hebt?