Lage bloeddruk door stress?

Heel veel mensen weten het wel: stress kan een hoge bloeddruk veroorzaken. Maar kun je ook een lage bloeddruk door stress krijgen? In dit artikel leg ik je uit wat de relatie is tussen deze twee. 

Stress

Stress… als je eraan denkt, word je waarschijnlijk niet blij. Die negatieve associatie is niet zo raar. Stress doet vervelende dingen met je lichaam. Je kunt last krijgen van onder andere:

• hartkloppingen
• slapeloosheid
• hoofdpijn, keelpijn
• paniekaanvallen, benauwdheid
• pijnlijke spieren en gewrichten
• jeuk
• koorts
• Huidaandoening

Zoals ik in eerdere artikelen over stress al schreef: stress voelt misschien negatief, maar is tegelijkertijd ontzettend nuttig. In feite is het een overlevingsmechanisme. De lichamelijke verschijnselen die jou dwarszitten, zorgen ervoor dat je extra alert bent. Daardoor kun je snel reageren in onveilige situaties. 

Dat is natuurlijk handig, maar lang niet altijd zo nuttig als je lichaam je doet geloven. Nogal wat mensen bouwen bijvoorbeeld in hun werk zoveel stress op, dat hun lichaam in een constante staat van paraatheid verkeert. Er ontstaat langdurige stress, met alle vervelende gevolgen van dien. Overspannenheid en zelfs een burn-out liggen op de loer.

Lees tip: Wat zijn spanningsklachten en wat doe je eraan?

Je bloeddruk

Als je wilt begrijpen wat stress met je bloeddruk te maken kan hebben, moet je eerst begrijpen wat bloeddruk eigenlijk is. 

In je lichaam pompt je hart je bloed rond, zodat al je organen voedingsstoffen krijgen en afvalstoffen kunnen afvoeren. Vanuit je hart komt het bloed als eerste terecht in de aorta, een stevige slagader. 

Je hart pompt het bloed met flinke kracht die slagader in. Het bloed drukt daardoor tegen de wand van de bloedvaten. Die druk wordt bloeddruk genoemd. Zoals je misschien wel weet, wordt in gezondheidschecks regelmatig de bloeddruk gemeten. 

Een hoge bloeddruk

Uit zo’n meting kan komen dat je een hoge bloeddruk hebt. Dat wordt ook wel hypertensie genoemd. Een hoge bloeddruk komt in de westerse landen veel voor en vormt een risico voor de gezondheid. Je kunt er bijvoorbeeld sneller een hartinfarct of een beroerte door krijgen. 

Een lage bloeddruk

Hiertegenover staat een lage bloeddruk. Deskundigen definiëren lage bloeddruk als een bloeddruk lager dan 90/60. Wanneer de druk zó laag is dat je er klachten van ondervindt, wordt dat als een te lage bloeddruk beschouwd. Dan wordt ook wel gesproken van hypotensie. 

Je bloeddruk kan variëren. In rust is hij over het algemeen lager dan wanneer je actief bent. Of je van nature een hoge of een lage bloeddruk hebt, wordt gemeten in rust.  

Oorzaak lage bloeddruk  

Hoe ontstaat een lage bloeddruk eigenlijk? Er zijn nogal wat factoren die een lage bloeddruk kunnen veroorzaken. Hieronder verdeel ik die oorzaken in twee groepen: de fysieke factoren en de factoren van buitenaf. 

Fysieke risicofactoren lage bloeddruk

Nogal wat fysieke factoren kunnen ten grondslag liggen aan een lage bloeddruk. Allereerst kan erfelijkheid een rol spelen. Maar ook ouderdom, uitdroging, hevig bloedverlies (bijvoorbeeld door menstruatie, een interne bloeding of uitwendige, ongecontroleerde bloedingen), een zwangerschap of te weinig rust kan een lage bloeddruk veroorzaken. Medische aandoeningen kunnen natuurlijk ook de aanstichter zijn. Een extreem lage hartslag hoeft dan weer niet per se met een lage bloeddruk samen te hangen. 

Factoren van buitenaf

Ook zaken die van buiten je lichaam komen, kunnen een lage bloeddruk veroorzaken. Denk aan bloeddrukverlagende medicijnen of een ernstige allergische reactie. Ook overmatig alcoholgebruik veroorzaakt in eerste instantie een daling van de bloeddruk. 

Lage bloeddruk symptomen

Een lage bloeddruk hoeft geen klachten te veroorzaken. Meestal heb je er weinig last van. Bij een ernstig lage bloeddruk kun je echter wel last krijgen van klachten. Denk aan: 

• duizeligheid
• misselijkheid
• een futloos gevoel
• afgenomen gezichtsvermogen (zwarte vlekken, wazig zien, sterretjes)
• je lichaam voelt koud of warm aan
• een oppervlakkige ademhaling
• flauwvallen of shock

In het geval van shock kan een lage bloeddruk levensbedreigend zijn. Een shock herken je aan een klamme, bleke huid, misselijkheid, dorst en zelfs het verlies van bewustzijn. 

Lage bloeddruk door stress?

De grote vraag blijft: kan een lage bloeddruk werkelijk door stress veroorzaakt worden? Normaal gesproken verhoogt stress juist je bloeddruk. Toch zijn er ook mensen die in stressvolle situaties last krijgen van een (te) lage bloeddruk. Dat zijn de mensen die van nature toch al te maken hebben met een lage bloeddruk. Veroorzaakt een bepaalde situatie stress, dan zal bij hen de bloeddruk waarschijnlijk dalen. 

Door die daling kan iemand last krijgen van bovengenoemde symptomen. En op hun beurt kunnen die symptomen weer meer stress veroorzaken: er ontstaat een vicieuze cirkel.

 

Lage bloeddruk (door stress) tegengaan

Als je last hebt van een lage bloeddruk, al dan niet door stress erger gemaakt, is dat natuurlijk niet prettig. Gelukkig kun je een lage bloeddruk verhelpen. Dat gaat overigens niet altijd, maar met de volgende tips kun je in ieder geval een lage bloeddruk vaker voorkomen.  

1. Sluit medische oorzaken uit

Zorg er eerst voor dat je zeker weet dat een onderliggende aandoening niet de veroorzaker is van de lage bloeddruk. Als dat het geval is, zul je het probleem bij de bron moeten aanpakken: de ziekte zelf. Laat je bloeddruk meten door een huisarts of andere deskundige. Die zal gelijk doorvragen en met jou samen de oorzaak van de lage bloeddruk achterhalen. 

2. Verlaag je stressniveau

Weet je dat je van nature last hebt van extreme hypotensie, zorg er dan voor dat je zo veel mogelijk uit stressvolle situaties blijft. Of dat je de dagelijkse stress in je leven vermindert. Af en toe een beetje stress zal geen probleem zijn, maar een constante stress-stroom in je lijf veroorzaakt wél sneller problemen. 

Een gestructureerd leven is hier het antwoord. Eet gevarieerd en gezond, neem voldoende rust en beweeg regelmatig. Daarmee voorkom je dat die lage bloeddruk vervelende problemen veroorzaakt. 

Lees ook: Hoe kun je leren je hoofd leeg te maken?

3. Drink voldoende

Als je weet dat je bloeddruk voortdurend laag is, is het raadzaam om veel water te drinken. Zo zorg je ervoor dat je lichaam altijd voldoende gehydrateerd is. Een milde dehydratatie kan al zorgen voor vervelende klachten. 

4. Eet genoeg zout

Als je zout binnenkrijgt, komt dat in je bloed terecht. Wanneer de concentratie zout in je bloed hoger wordt, zuigen je bloedvaten automatisch meer vocht naar binnen om de concentratie stabiel te houden. Hoe meer water er in je bloed zit, hoe hoger de druk op de bloedvaten wordt. 

Tot op zekere hoogte kan zout je dus helpen als je een lage bloeddruk hebt. Toch is het niet raadzaam altijd maar extra zout te eten, want dat heeft weer negatieve gevolgen voor je nieren. Ook moet je altijd kritisch kijken naar je eigen situatie: als je om medische redenen een zoutarm dieet volgt, kun je niet zomaar zout gaan toevoegen om je bloeddruk te verhogen. 

5. Beweeg, maar wel met mate

Lichaamsbeweging is ook goed voor je als je te kampen hebt met een lage bloeddruk. Vooral als je klachten worden veroorzaakt door een overmatige hoeveelheid stress. Beweging kan ervoor zorgen dat je je meer ontspannen gaat voelen, waardoor je ook minder last hebt van de problemen rondom je bloeddruk.

Toch moet je, als je een lage bloeddruk hebt, wel uitkijken met zware lichamelijke inspanning. Tijdens de inspanning verhoogt je bloeddruk wel, maar na de piekbelasting daalt de druk juist extra. Dat wil je voorkomen. Lichte duursporten passen daarom beter. Zorg ook dat je je inspanningen rustig afbouwt aan het einde van je training. Van alles naar niets heeft een averechts effect.

Lees tip: Hoe kun je leren stoppen met piekeren?

6. Neem eventueel supplementen

Kom je er zelf niet uit? Wellicht kunnen supplementen als foliumzuur of bepaalde vitaminetabletten je dan helpen. Let op: welke supplementen voor jou goed zijn, is helemaal afhankelijk van jouw lichaam. Ga daarom nooit zomaar zelf aan de slag met de supplementen. Laat je altijd adviseren door een expert die goed naar jouw lichaam, klachten en situatie kijkt. 

Lage bloeddruk en stress: geen goede combinatie 

Als je van nature een lage bloeddruk hebt, is het van belang dat je stressvolle situaties zoveel mogelijk vermijdt. Zorg, waar mogelijk, voor een rustig, evenwichtig leven waarin gematigd sporten een belangrijke rol heeft. 

Hoe zorg jij voor een goede balans?