Hoe lang duurt overspannen zijn?

Als je overspannen bent, wil je natuurlijk zo snel mogelijk herstellen. Je wilt je goed voelen en van alle stress verlost zijn. Hoe lang duurt overspannen zijn eigenlijk? En hoe kom je er uiteindelijk vanaf? Lees er alles over in dit artikel. 

Wat is overspannenheid?

Overspannenheid is een term die duidt op spanningsklachten die langere tijd aanhouden. Als de klachten na 6 maanden nog niet over zijn, spreken we van een burn-out. 

De symptomen van een burn-out heb ik in dit artikel voor je op een rijtje gezet. 

Overspannenheid wordt veroorzaakt door stress. Die stress kan zijn ontstaan door plotselinge veranderingen in je leven, een heftige gebeurtenis of bijvoorbeeld eenzaamheid.  

Normaal gesproken nemen stressklachten na verloop van tijd af. Bijvoorbeeld omdat de oorzaak is weggenomen, omdat je goede hulp hebt gevonden of omdat je voldoende rust neemt. Je herstelt dan van je klachten en kan weer vooruit. 

Als je overspannen bent, gebeurt dat echter niet. Bij overspannenheid lekt de energie uit je lichaam en geest weg. Je functioneert daardoor minder goed. 

Op je werk kom je niet meer mee en thuis loop je ook achter de feiten aan. 

De ernst van de situatie hangt af van de mate waarin je iets met je mentale staat doet. Als je niets doet, loop je de kans dat de overspannenheid overslaat in een burn-out. Herstel duurt in dat geval nog veel langer. 

Het is dus raadzaam om een overspannenheid serieus te nemen én ermee aan de slag te gaan. Ook al kost dat energie.

Symptomen van overspannenheid

Als je overspannenheid aan wilt pakken, moet je hem natuurlijk wel eerst herkennen. Dat klinkt soms makkelijker dan het is. Daarom zet ik hieronder de symptomen voor je op een rijtje. 

Als je overspannen bent, heb je tenminste last van 3 van deze klachten:

• vermoeidheid
• prikkelbaar zijn
• onrustig slapen
• snel emotioneel zijn
• slecht tegen drukte of lawaai kunnen
• piekeren
• een opgejaagd gevoel
• problemen met concentratie of geheugen

Verder overheerst een gevoel van machteloosheid. Je hebt het idee dat je de dingen niet meer overziet.

Ten slotte voelen dagelijkse bezigheden als een onoverkomelijke horde. Je krijgt dingen thuis of op je werk niet meer voor elkaar. 

Lees tip: Hoe ga je beter om met paniekaanvallen?

Lichamelijke klachten

Als je overspannen bent, kunnen uiteindelijk ook lichamelijke klachten ontstaan. Denk daarbij aan:

• vermoeidheid
• hoofdpijn
• hartkloppingen
• hyperventilatie
• pijn op de borst
• duizeligheid
• maag- of darmklachten

Als je last hebt van bovenstaande klachten, is het raadzaam na te gaan of je misschien last hebt van overmatige stress. Soms ben je je daar helemaal niet van bewust, maar geeft je lichaam je al wel -al dan niet- subtiele signalen. 

Hoe lang duurt het herstel van overspannenheid?

Hoe lang jouw herstel van overspannenheid duurt, kan ik niet met zekerheid zeggen. Was het maar waar; dat had je een hoop onzekerheid gescheeld.

Wat ik je wél kan zeggen, is dat het gemiddeld 12 weken duurt om volledig te herstellen. 

12 weken lijkt lang. Toch is het relatief kort, vooral als je het vergelijkt met het herstellen van een burn-out. Dat kan maanden, en soms zelfs jaren, duren. 

Tijdens het herstelproces krijg je goede begeleiding van een huisarts, bedrijfsarts of coach.  

Factoren die invloed hebben op het herstel

Of een herstel van overspanning vlot verloopt, hangt af van een aantal factoren. 

Hulp

Allereerst staat of valt het herstel met de juiste begeleiding. Moet je alles zelf uitzoeken of heb je goede hulp? Er is altijd hulp beschikbaar; ofwel van een huisarts, ofwel van een bedrijfsarts, coach of psycholoog. 

Uiteraard moet je openstaan voor deze hulp. Soms voelt het nog te spannend om andere mensen in vertrouwen te nemen. Misschien heb je thuis geleerd dat je het beste alles zelf kunt oplossen. 

Helaas kun je het niet altijd alleen als je overspannen bent. Niet alleen heb je professionele begeleiding nodig, ook hulp thuis kan welkom zijn. Als mensen je wat taken uit handen nemen, kan dat juist voor de nodige ontspanning zorgen.

Stressfactoren

Of een herstel snel of langzaam verloopt, hangt ook af van de situatie waarin je je bevindt. In hoeverre kun je bijvoorbeeld afstand doen van de veroorzaker van alle stress? 

Lees ook: Hoe krijg je meer grip op je gedachtenpatroon (RET-methode).

Bij een verhuizing is die stress tijdelijk, maar als een goede vriend of een familielid ongeneeslijk ziek is, neemt het stressniveau voorlopig niet af. 

In dat geval heb je tijd en tools nodig om te accepteren dat er dingen veranderen in je leven. 

Lichamelijke gezondheid

Wanneer je lichamelijk fit en gezond bent, zal het makkelijker zijn te herstellen van de overspanning dan wanneer je dat niet bent. 

Sommige dingen heb je in de hand. Als je regelmatig sport en gezond eet, creëer je de juiste omstandigheden voor een snel herstel. 

Maar andere lichamelijke problemen heb je niet in de hand en veroorzaken ondertussen wél stress. Dat is bijvoorbeeld het geval als je chronisch ziek bent. 

Als je verkouden bent, verkeert je lichaam al in een vorm van stress. Die lost echter als sneeuw voor de zon op zodra je je weer beter voelt. 

Als je last hebt van een chronische ziekte, moet je lichaam daar continu tegen vechten. En een gevecht in je lichaam staat gelijk aan stress. Daar word je natuurlijk niet blij van als je van een overspannenheid wilt herstellen… 

Neem bovenstaande dingen dus mee. Jouw hersteltijd hangt echt af van jouw persoonlijke situatie. 

De 3 fasen van herstel

Als je door je huisarts of een bedrijfsarts begeleid wordt bij het herstel, mag je uitgaan van een 3-fasenplan. Dat ziet er als volgt uit:

1. Begrijpen en accepteren (ongeveer 3 weken)

Voordat je de oorzaken van jouw overspannenheid kunt wegnemen, moet je eerst begrijpen en accepteren dat je overspannen bent. In deze fase word je uitgedaagd over je gedachten te praten en te schrijven. Piekeren mag alleen in speciaal ingestelde piekerkwartiertjes.

In deze periode breng je ook je vrienden en familie op de hoogte van je overspannenheid. Voor zover je dat nog niet gedaan hebt natuurlijk.  

2. Oorzaken duiden en oplossingen bedenken (3 tot 6 weken)

In deze tweede fase ga je na wat de oorzaken zijn van jouw overspannen gevoel. Dit doe je samen met je begeleider. 

Zodra je in kaart hebt wat de veroorzakers zijn, kun je aan de slag met de volgende stap: het zoeken naar oplossingen. Hoe kun je je omstandigheden zodanig verbeteren, dat je er minder stress door ervaart?

Je bepaalt in deze fase ook waar je energie van krijgt en wat je energie kost. 

3. Oplossingen uitvoeren (6 weken)

In het laatste deel van het traject ga je je zelfbedachte oplossingen ten uitvoer brengen. Je zult merken dat je mindset verandert en dat je daardoor minder stress ervaart. In deze fase ga je ook zien en leren dat je geduld met jezelf mag hebben.

Je kunt bijvoorbeeld niet van jezelf verwachten dat je in een paar weken van je overspannenheid af kunt zijn, als je hebt opgemerkt dat het inslijtproces van het krijgen ervan in de laatste 3 of 4 maanden is opgebouwd. Je gaat beseffen dat herstel in de regel diezelfde tijd of iets meer nodig heeft.

5 tips om aan herstel te werken

Onderstaande 5 tips kunnen je helpen in je weg naar herstel. 

A. Schaam je niet

Ten eerste moet je beseffen dat overspannen zijn geen schande is. Waarschijnlijk is je omgeving alleen maar blij te weten wat er met je aan de hand is.

Zoek dus steun en hulp bij de mensen die dichtbij je staan. Zij kunnen je bijstaan in de lastige taken, maar ook in het emotionele deel van je strijd. 

B. Wees assertief

Niets is makkelijker dan blijven hangen in je oude, bekende patronen. Toch heeft dat weinig zin als je overspannen bent. Die patronen hebben je immers gebracht waar je nu bent. Het is de hoogste tijd om voor jezelf op te komen.

Stel dat jij een enorme pleaser bent en het belang van anderen altijd voor dat van jezelf plaatst. Als je overspannen bent, geeft je lichaam in feite aan dat jij nu aan de beurt bent. Het wordt tijd om voor jezelf te gaan zorgen. 

Durf dus veranderingen aan te brengen in de manier waarop je met dingen omgaat. Alleen dan kom je verder. 

C. Kijk naar de lange termijn

Het is altijd heel verleidelijk te zoeken naar dingen die je op korte termijn een geluksgevoel opleveren. Denk maar aan een vette hap, alcohol of complete series in 1 keer kijken. 

Als je echt van je overspannenheid wilt afkomen, moet je juist kijken naar de dingen die je op de lange termijn gelukkig maken. Gezond eten en regelmatig bewegen zijn daar voorbeelden van. 

Laat dat kortetermijngeluk dus voor wat het is. Het brengt je niet verder. Ga voor de lange termijn. Daar ligt de oplossing voor je problemen. 

D. Leef bewust

Ik noemde het net al even: leef gezond. Daar hoort bij:

• eet gezond
• beweeg regelmatig
• ga op tijd slapen
• sta op tijd weer op
• breng structuur aan in je dag

Lees ook: De voordelen van alleen leren zijn.

E. Neem jezelf serieus

Ten slotte is het van groot belang dat je jezelf net zo serieus neemt als alle andere mensen om je heen. Geef je grenzen aan en zeg nee waar nodig. 

Je moet zelf zorgen voor voldoende ontspanning. Anderen gaan dat niet voor je doen. 

Van overspanning naar ontspanning

Met de juiste begeleiding, een beetje geduld en bovengenoemde tips verander jij van een overspannen naar een ontspannen persoon. Houd in je achterhoofd dat dat niet over 1 nacht ijs gaat. 

Hoe lang overspannen zijn duurt voor jou is moeilijk te zeggen, maar dat je er uiteindelijk uit komt, is een feit! 

Wat helpt jou in tijden van stress?