15 tips voor mensen die niet kunnen ontspannen

Regelmatig ontspannen is de sleutel voor een tevreden leven. Als dat niet lukt, ontstaat er stress. Er zijn nogal wat mensen die niet kunnen ontspannen. Met alle gevolgen van dien. 

In deze blog vind je 15 tips die je helpen bij het vinden van ontspanning. 

1. Zet ontspanning op nummer 1 van je prioriteitenlijst

Zolang ontspanning onderaan jouw to do-list bungelt, kom je er nooit aan toe. Dit soort lijstjes wordt namelijk alleen maar langer. Je bereikt zelden de tweede helft, laat staan de items onderaan. 

Plan daarom dagelijks een vast moment van ontspanning. Dat hoeft maar 10 minuten te zijn. Omdat het nu in je agenda staat, houd je er bewust tijd voor vrij en kom je er daadwerkelijk aan toe. 

Je zult merken dat die dagelijkse dosis ontspanning je heel wat evenwichtiger maakt. 

Lees tip: Wie ben ik?

2. Neem kleine stapjes

Het zou natuurlijk geweldig zijn als je in een dag tijd transformeert van rondrennende stresskip naar evenwichtige ontspanningsgoeroe. Ik help je bij dezen uit die droom: dat lukt je niet.

Vastgeroeste, belemmerende patronen zijn lastig te doorbreken. Daar moet je de tijd voor nemen. Begin daarom klein, met een paar minuten ontspanning per dag. Als je daar de positieve effecten van merkt, raak je vanzelf gemotiveerd die paar minuten verder uit te bouwen. Met kleinere succesmomenten gaat je zelfvertrouwen sneller groeien.

Bovendien is het veel leuker als jij je ontspanningsmoment als een succes ervaart. Dat lukt je niet als je ineens een hele middag verplicht rust moet nemen. 

3. Doe dingen bewuster

De eeuwenoude ontspanningsvorm mindfulness is gebaseerd op leven in het hier-en-nu. Het enige wat je daarvoor nodig hebt is jezelf. 

Sta eens bewust stil bij je situatie van dat moment. Stel jezelf de volgende vragen:

• Wat zie ik?
• Wat hoor ik?
• Wat ruik ik?
• Wat proef ik?
• Wat voel ik?
• Wat denk ik?

Het belangrijkste is dat je geen enkel antwoord veroordeelt. Laat het er zijn. Je wordt er rustig van. 

Het voordeel van mindfulness is dat je het altijd en overal kunt uitoefenen. 

4. Geniet van de kleine dingen

In navolging op de vorige tip wil ik je vragen wat vaker te genieten van de kleine dingen in het leven. Die kleine dingen zie je alleen als je echt in het moment kunt zijn. Pas dan hoor je op een warme lentedag een vogeltje fluiten. Of zie je in januari de sneeuwvlokken rustig naar beneden dwarrelen. 

Die kleine dingen leveren jou dagelijks veel kleine geluksmomentjes op. En geluk opent de weg naar een ontspannen gevoel. 

Lees ook: De 10 beste manieren om van een onrustig gevoel af te komen.

Het is dus wel zaak om die kleine dingen ook echt waar te nemen. De natuur is de ideale plek om jezelf te oefenen in mindful zijn. 

Looking at beauty in the world, is the first step of purifying the mind.

Amit Ray, auteur en spiritueel leraar

5. Doe ontspanningsoefeningen

Lukt het je niet om zomaar ‘uit het niets’ mindful te worden? Dan zijn ontspanningsoefeningen iets voor jou.

Op internet zijn talloze filmpjes te vinden die maar één doel hebben: jou laten ontspannen. De uitwerking daarvan varieert nogal. Zo kun je ontspanningsyoga of -meditatie doen, maar ook visualisatie-oefeningen. Daarbij maak je gebruik van de kracht van de verbeelding. 

Ook kun je autogene training toepassen. Je herhaalt dan positieve wensen in je hoofd en je visualiseert daar een betekenisvol beeld bij. In je lichaam ontstaat dan een ontspannen gevoel van zwaarte, warmte en stabiliteit. 

6. Herken spanningssignalen op tijd

Veel mensen voelen spanning pas als ze erdoor overspoeld worden. Dan is het vaak te laat om het proces te keren. Toch, als je heel goed oplet, geeft je lichaam ook voor die tsunami aan emoties al kleine signaaltjes af. 

De RET-methode kan hierbij enorm behulpzaam zijn. Het is een manier om je bewust te worden van de invloed die je gedachten hebben om je gevoel en je gedrag.

Denk bijvoorbeeld aan een onrustig onderbuikgevoel, lichte hoofdpijn of een hoofd vol gedachten. Als je leert die signalen te herkennen, heb je de kans de grote golf af te vlakken voordat hij je overspoelt.  

Als je het moeilijk vindt deze signalen te herkennen, houd dan een tijdje een dagboek bij. Schrijf daarin zo nauwkeurig mogelijk op wat je aan gevoel ervaart. Na verloop van tijd zie je vanzelf patronen. 

Lees tip: Hoe ga je om met paniekaanvallen?

7. Haal werk en privé uit elkaar

Tegenwoordig werken steeds meer mensen thuis. Dat kent zo z’n voordelen, maar brengt ook risico’s met zich mee. Door de continue aanwezigheid van je werk vertroebelt de scheidslijn tussen privé en werk.

Wanneer je ook thuis constant wordt herinnerd aan je drukke baan, heb je het ultieme recept voor toenemende stress te pakken. Zorg daarom voor een aparte werkplek in huis, waar je alleen naar toe gaat tijdens kantooruren. 

Ook van werkgerelateerde apps zet je de notificaties op je telefoon uit. Deze kleine aanpassingen geven je de regie over je privéleven terug. 

8. Maak jezelf moe door beweging

Lukt het je niet om zomaar ontspanning te vinden, ga je dan inspannen. Dat klinkt paradoxaal, maar het werkt echt. 

Wanneer je beweegt, zet je je lichaam flink aan het werk. Je geest heeft op dat moment geen ruimte meer voor stressvolle gedachten over werk, een verhuizing of je lastige gezinssituatie. 

Zoek een sport die je ligt. Of dat nu hockey is of curling; het maakt niet uit. Het gaat er alleen om dat je plezier haalt uit je activiteit en er energie van krijgt. 

Tijdens duursporten maak je zelfs endorfine aan. Endorfine wordt ook wel het gelukshormoon genoemd. Prima ingrediënt voor ontspanning!

9. (Her)ontdek je hobby’s

Wat geldt voor sporten, werkt ook voor andere hobby’s: je negatieve gedachten krijgen geen ruimte als je je richt op iets wat je leuk vindt. 

Bovendien hoef je door je hobby niet meer bewust op zoek naar dat ontspannende gevoel; het komt vanzelf wel. 

Ga dus lekker lezen, puzzelen, schaken of planten kweken. Verdiep je in die wereld en laat je heerlijk meevoeren door wat er komt. Die stress is binnen no-time verleden tijd. 

If you are losing your leisure, look out! It may be you are losing your soul.

Virginia Woolf, Britse schrijfster

10. Ontwikkel gezonde patronen

Ontspanning vind je alleen als je omgeving opgeruimd is. Daarmee bedoel ik niet alleen een schoon huis, al is dat een mooie start.

Werk aan structuur in je leven, waarbij je bewust tijd vrij maakt voor ontspanning. Maar ook voor gezond eten en je sociale leven. Je werktijden baken je zoveel mogelijk af. Stress en mentale gezondheid hebben een grote invloed op je functioneren, lees hier meer over de feiten bij het Trimbos instituut.

Wanneer je zo’n gestructureerd leven niet gewend bent, is de omschakeling misschien lastig. Werk dan stap voor stap naar je nieuwe dagindeling toe. Een goede basis is namelijk duurzamer dan een radicale ommezwaai. 

11. Ontdek wanneer je het te druk hebt

Eerder had ik het er al over dat een dagboek je inzichten geeft in de opbouw van je spanning. Met zo’n dagboek ontdek je ook welke activiteiten stress veroorzaken. 

Schrijf elke dag op wat je hebt gedaan en hoe je je daarbij voelde. Houd het kort en overzichtelijk. Na een paar weken leg je vanzelf verbanden tussen bepaalde activiteiten en een gevoel van opbouwende stress. 

12. Word assertiever

Geen ‘nee’ durven zeggen is een klassieke stressveroorzaker. In eerste instantie lijkt het misschien leuk om iedereen te vriend te houden met je behulpzame karakter. 

Als je in dat proces echter je eigen grenzen vergeet, voel je je er uiteindelijk alleen maar slechter door. Denk daarom bewust na over je grenzen en, belangrijker nog, spreek ze uit. 

13. Zet humor in

Voel je dat de druk oploopt? Een beetje humor doet wonderen. Het maakt jou en je omgeving aan het lachen. En wie lacht, ontspant zich. 

Een flinke scheut relativeringsvermogen werkt ook. Dat wil overigens niet zeggen dat je de drukte altijd maar moet bagatelliseren. 

Neem echte stress serieus, maar kijk met een gezonde en vrolijke blik naar de wereld om je heen.

De beste manier om een probleem op te lossen is de humor ervan te ontdekken.

Arthur Clarke, Britse schrijver

14. Doe dingen die je echt leuk vindt

Het is dan misschien onmogelijk om alle vervelende dingen uit je leven te elimineren; het huishouden moet toch gedaan worden… Toch loont het om na te gaan welke activiteiten je energie opleveren en welke energie kosten. 

Bedenk daarna een oplossing:

• Haal, waar mogelijk, de energieslurpende activiteiten van je agenda
• Kun je ze niet schrappen? Zoek dan naar een alternatieve aanpak, die je beter op de been houdt.
• Vraag hulp als je er niet in je eentje uitkomt. 

Je ziet ook hier dat bewustwording de sleutel is tot een meer ontspannen leven. Je kunt misschien niet je hele leven regisseren, maar het wel hier en daar naar je hand zetten.  

Lees ook: Alleen zijn kun je leren, ontdek de voordelen.

15. Muziek doet wonderen

Mijn laatste tip is er eentje die je overal kunt gebruiken: muziek.

Jij weet zelf het beste welke muziek ontspannend werkt voor jou. Maak een playlist aan waar jij heerlijk bij kunt relaxen. Doe je ogen dicht en voor je het weet waan je je in een hangmat op een subtropisch eiland. Of op een andere plek die jou wel kan bekoren. 

Muziek haalt je gedachten weg bij alle dingen die stress opleveren. Met name langzame muziek zorgt voor ontspanning van je spieren en rust in je hoofd. 

Hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder schreef twee boeken over het effect van muziek op de hersenen: Singing in the brain en Singing in the brain light. 

Gun jezelf die ontspanning!

Ik gun jou de ontspanning die je leven zoveel leuker maakt. En ik hoop dat jij hem jezelf ook gunt, want hij is zoveel waard. 

Laat me vooral weten wat je van deze 15 tips vond en of je nog aanvullingen hebt op deze lijst. Wil je de lijst delen? Dat vind ik alleen maar leuk!