Koorts door stress, kan dat?

Vraag jij je wel eens af of koorts een direct gevolg kan zijn van stress? Ik kan je vertellen dat dat inderdaad het geval is. Hoe dat precies zit, leg ik je uit in dit artikel. Eerst vertel ik je meer over stress en koorts. Daarna leg ik uit wat het verband is tussen die twee en hoe je van je koorts door stress af komt. 

Wat gebeurt er in je lichaam bij stress? 

Als je stress hebt, gebeurt er nogal veel in je lichaam. En dat is niet raar, want stress zorgt er al duizenden jaren voor dat de mens kan overleven. Bekijk het zo: als er gevaar zou dreigen en je reageert daar niet op, is de kans groot dat je in de problemen komt. 

Stel je voor dat iemand je iets aan wil doen. Je moet letterlijk rennen voor je leven. Dan is stress best handig: je bent in staat sneller te reageren, omdat je lichaam zich klaar heeft gemaakt voor actie. Je vlucht en rent letterlijk sneller dan ooit tevoren.

Dat lukt allemaal door een drietal belangrijke stresshormonen. 

De 3 stresshormonen

Allereerst speelt bij stress adrenaline een grote rol. Door de verhoogde hoeveelheid adrenaline in je bloed gaat je hart sneller kloppen en spannen je spieren zich aan. Door vernauwing van de bloedvaten verhoogt ook je bloeddruk. Met andere woorden: je lichaam is in een mum van tijd klaar voor een vecht- of vluchtreactie. 

Noradrenaline werkt voor een deel hetzelfde als adrenaline. Daar komt nog bij dat noradrenaline je emoties reguleert bij hoge stress. Mensen die te veel noradrenaline in hun lijf hebben, kunnen last krijgen van paniekaanvallen. 

Het stresshormoon cortisol zorgt er samen met adrenaline en noradrenaline voor dat je lichaam langere tijd alert kan blijven. Het verhoogt bijvoorbeeld je bloedsuikerspiegel en remt de werking van minder belangrijke orgaanstelsels. 

Zo onderdrukt cortisol ook de werking van je immuunsysteem, omdat dat systeem tijdens acuut gevaar niet zo’n belangrijke functie heeft. 

Lees ook: Hoe leer je mentaal sterker te worden?

Stress-symptomen

Er zijn ontzettend veel klachten die stress-gerelateerd zijn. Ik heb een aantal van de meest voorkomende stress-symptomen op een rijtje gezet:

• een verhoogde hartslag (hartkloppingen)
• klamme handen
• overmatig zweten
• hoofdpijn
• paniekaanvallen/angst
• een opgejaagd gevoel
• Duizeligheid
• slapeloosheid
• koorts
• huidproblemen

Je ziet het: ook koorts kan een lichamelijke reactie zijn op stress. Hoe dat zit, vertel ik je verderop in dit artikel. 

Lees ook: Kun je een lage bloeddruk krijgen door stress? Of jeuk, keelpijn of benauwd worden door stress?

Normale lichaamstemperatuur vs. koorts

Laten we eerst eens kijken naar je lichaamstemperatuur en het fenomeen koorts. Normaal gesproken ligt de lichaamstemperatuur van een volwassene rond de 37 graden Celsius. 

Soms is die temperatuur wat lager, soms wat hoger, maar gemiddeld mag je uitgaan van die 37 graden. 

Als je lichaamstemperatuur tussen de 37,5 en 38 graden Celsius ligt, spreek je van een (lichte) verhoging. Boven de 38 graden is er sprake van koorts. 

Die koorts is er ook weer in verschillende gradaties:

• lichte koorts: 38 – 38,5 graden Celsius
• matige koorts: 38,5 – 39 graden Celsius
• hoge koorts: 39 – 39,5 graden Celsius
• hevige koorts: 39,5 graden Celsius of hoger

Wanneer je koorts hebt, heb je het het ene moment heel warm; dan weer heel koud. Je zweet veel, kunt last hebben van hoofdpijn en je voelt je in het geheel beroerd. Vaak zijn je spieren gespannen, waardoor je ook nog eens last krijgt van spierpijn.

Waar is koorts goed voor?

Hoewel koorts erg vervelend kan zijn, heeft het wel degelijk een belangrijke functie in je lichaam. Koorts is een reactie op ziekmakers in je lichaam; bijvoorbeeld virussen of bacteriën. 

Wanneer zo’n ziekmaker je lichaam binnendringt, heeft die natuurlijk een negatieve invloed op je gestel. Juist door middel van een temperatuurverhoging kan de ziekmaker bestreden worden. 

Door de hogere temperatuur is je lichaam sneller in staat afweerstoffen aan te maken. Ook zorgt de verhoging ervoor dat het bloed sneller afvalstoffen afvoert. Daardoor ben je uiteindelijk sneller hersteld van je virus.   

Koorts door (langdurige) stress

Gek genoeg zijn bacteriën en virussen niet de enige veroorzakers van koorts. Ook mentale klachten kunnen aan koorts ten grondslag liggen. In dat laatste geval spreken we van koorts door stress. 

Meestal ontstaat koorts door chronische stress of langdurige stress, zoals je die ervaart bij een burn-out. Ik leg je nu uit wat het verband is tussen koorts en (chronische) stress. 

Lees tip: Lees hier hoe je je hoofd kunt leeg maken.

Psychogene koorts

In een aantal gevallen wordt koorts één-op-één gelinkt aan emotionele stress en spanningsklachten. Dan spreken we van psychogene koorts. 

Psychogene koorts kan in verschillende vormen voorkomen. Je kunt bijvoorbeeld korte tijd last krijgen van hoge koorts na een stressvolle of emotionele gebeurtenis. Of juist langere tijd een lichte koorts ervaren als je over een lange periode stress ervaart. 

Hoe psychogene koorts precies ontstaat, is nog niet helemaal bekend. Wel is uit onderzoek gebleken dat deze vorm van koorts op een andere manier ontstaat dan koorts die volgt op een infectie. 

Lage weerstand

Waarschijnlijk weet je wel dat stress leidt tot een lage weerstand. De welbekende koortslip komt ineens weer naar boven of je voelt je extreem moe. 

Als je stress hebt, is je lichaam continu bezig met overleven. Alle energie gaat naar de systemen die je nodig hebt om veilig te blijven. Al het andere wordt op een lager pitje gezet. Zo ook je immuunsysteem. 

Door langdurige stress kun je dus ook veel makkelijker een infectie oplopen. Je lichaam zet nu immers niet alles op alles om die te bestrijden. Gevolg? Jawel, koorts. 

Lees tip: Leer hoe jij beter kunt leren ontspannen.

Koorts door stress: wat kun je ertegen doen? 

Van stress krijg je dus soms koorts. Door virussen of bacteriën, of in de vorm van psychogene koorts. 

Die laatste vorm is niet met pillen te bestrijden. Als je last hebt van koorts door stress moet je dus iets anders verzinnen om de hogere temperaturen weer omlaag te brengen. Wat je wél kunt doen, lees je nu.

1. Haal het stressniveau naar beneden

Als je zeker weet dat de koorts door stress wordt veroorzaakt, is het zaak om de veroorzaak van je stressklachten weg te nemen. Of op z’n minst te reduceren. 

Pas als je minder gestrest bent, hoeft je lichaam niet meer zo hard te werken en kan de lichaamstemperatuur zakken. 

Achterhaal dus waar jouw stress vandaan komt. Voel je spanning op je werk? Zit je relatie niet goed? Of ben je van nature angstig? Het is zinvol er eerst achter te komen wat jouw stress veroorzaakt.  

2. Face your fears

Alleen weten wat je stress veroorzaakt, is niet voldoende. Hoe moeilijk het ook is, je zult je angsten onder ogen moeten zien. Anders blijven diezelfde angsten leiden tot stress, een aanhoudend onrustig gevoel en eventueel koorts. 

Ik herinner me nog mijn gesprekken met Ayla (toen 15 jaar) een aantal jaar geleden. Zij voelde zich regelmatig koortsig, maar een fysieke oorzaak was niet te vinden. Uiteindelijk bleek dat Ayla last had van angst op school. Ze vond het vreselijk moeilijk zich in die drukke omgeving staande te houden. 

Ayla had een lange weg te gaan. Niet een paracetamol was de uiteindelijke oplossing voor haar symptomen, maar een intensieve begeleiding op het gebied van haar angst.  

3. Zorg goed voor jezelf

Wanneer je veel stress ervaart, is het extra belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt. Dat kun je op verschillende manieren doen:

• Eet en drink gezond en gevarieerd.
• Houd een gestructureerd dag- en nachtritme aan.
• Beweeg regelmatig; het liefst in de buitenlucht.
• Praat over je zorgen.
• Plan momenten van ontspanning in.

Zelfzorg kan echt het antwoord zijn op de problemen die door je stress worden veroorzaakt. 

Lees ook: Leer meer structuur in je leven aan te brengen.

4. Zoek hulp

Als het je niet lukt je stressniveau zelf naar beneden te halen, is het goed om hulp in te schakelen. Vraag een vriend je bij te staan of zoek een goede coach of therapeut die je kan helpen bij je stressproblemen. Je hoeft het niet allemaal alleen te doen.

Koorts door stress: een pilletje is niet de oplossing

Als je koorts door stress ervaart, zul je dus vooral goed voor jezelf moeten zorgen. Zoek ontspanning, verlaag de druk en geef je lichaam de kans te herstellen. Alleen dan gaat de koorts over. 

Wat doe jij om je stressniveau laag te houden?